Onderwijsfilosofie en onderwijspraktijk
November 2019
We werken ondertussen al 10 jaar samen met de Nepalese ngo CEPP (Centre for Educational Policies and Practices). CEPP wil het openbare basisonderwijs verbeteren, vooral in afgelegen gebieden in het zuiden, waar de vlaktes met de grote rivieren overgaan in heuvels en bergen: Inner Terai. Ze willen leraren, ouders en studenten sterker maken en doen geloven in hun eigen mogelijkheden. Leraren in deze afgelegen dorpen kregen vaak weinig (tot geen) formele pedagogische vorming, kunnen afkomstig zijn van een andere etnische groep en zijn door de beperkte transportfaciliteiten dikwijls gedwongen om dicht bij hun school te wonen, ver weg van hun familie. Hen motiveren en waarderen is heel belangrijk. Ouders zijn zich niet altijd bewust van hun rechten - CEPP moedigt hen aan zich te organiseren in SMC’s, school management committees, om partners in het onderwijs te worden, samen met leraren, schoolhoofden en lokale onderwijsinstanties. Studenten hebben recht op boeiend onderwijs dat gebaseerd is op hun eigen ervaringen en lokale omgeving, maar dat tevens de wereld voor hen openstelt en hen voorbereidt op de veranderende vooruitzichten in Nepal. Bovendien wil CEPP invloed uitoefenen op het lokale en nationale onderwijsbeleid. Het is in deze context dat we samenwerken met CEPP. Onze jaarlijkse ‘teacher trainings’ evolueren meer en meer naar ‘teaching exchanges’, uitwisseling. We werken op basis van gelijkheid, we wisselen waarden, opvattingen en technieken uit, met bescheidenheid van onze kant, want: wie zijn wij, dat we Nepalese leerkrachten zouden kunnen vertellen hóe ze kunnen lesgeven? We willen liever onze ervaringen en vaardigheden delen, van gedachten wisselen, van hen leren. Meestal zijn onze uitwisselingen erg praktisch: we ontwerpen samen handpoppen, verzinnen verhalen voor de kinderen, bespreken hoe de ‘tin trunk’ (blikken koffer) met educatief materiaal van Unicef te gebruiken (verspreid op deze scholen, maar vaak ongebruikt), maken een schaduwpoppentheater, geheugenspelletjes en flashcards, ontwerpen wiskundige activiteiten... We werken vaak met lokaal beschikbare, natuurlijke materialen zoals stenen, takjes, zand ... en gratis materialen zoals kartonnen dozen of oude kranten. In wat CEPP 'the field’ noemt, hun werkgebied in de zuidelijke districten van Sindhuli, Rautahat, Makwanpur, willen we ons verbinden met de lokale gemeenschap, door ongeveer een week in een gezin te wonen en samen te werken met de leraren en kinderen in de dorpsschool, door een intensieve tweedaagse training te organiseren voor ongeveer twintig leraren, ook uit de omliggende dorpen. Pas dan herhalen we dit werkschema in een volgend gebied.
 |
| Met enkele leerkrachten uit Jutepani. |
In dit artikel concentreren we ons op twee centrale aspecten van onze samenwerking: - Onderwijsfilosofie: wat wil je je kinderen leren? - reflecteren over onderwijs - Onderwijspraktijk: de bamboe-workshop - leren van de Nepalezen door een workshop bij te wonen en te verrijken met onze eigen ervaring.
Onderwijsfilosofie: wat wil je je kinderen leren?
 |
| Informeel overleg tussen Michael Rai, field coördinator en Bishnu Chepang, CEPP medewerker, vóór de teacher training |
CEPP’s field coordinator Michael Rai, teacher trainer Ganesh Sapotka en veldwerker Bishnu Chepang vragen aan de leerkrachten wat zij belangrijk vinden in hun werk en in hun relatie met de leerlingen. Ter introductie brengen we ook zelf enkele van onze persoonlijke opvattingen naar voren: In Nepal, zoals overal ter wereld, wordt onderwijs steeds ingewikkelder. De informatie- en communicatierevolutie bereikt de steden. Er wordt veel gewerkt aan infrastructuur, wat betekent dat voorheen geïsoleerde dorpen binnenkort worden verbonden door ‘blacktop’ (= asfalt) wegen, en zelfs verbonden met de hoofdstad. Met de wegen zal elektriciteit komen, en het internet, en fastfood én toeristen, en (duur) privé-onderwijs - en, zeker, veel verwarring... Vroeger was het op het platteland min of meer gemakkelijk om te bepalen wat de kinderen zouden leren: leraren lieten hun leerlingen de handboeken kopiëren en de tafels van vermenigvuldiging, het alfabet, Engelse woorden enz. herhalen en onthouden. Kinderen leerden van de lokale gemeenschap zelfvoorzieningslandbouw. Tegenwoordig kunnen kinderen naar kostscholen in stedelijke gebieden gaan, adolescenten gaan in Kathmandu werken, of emigreren naar landen in het Midden-Oosten, Maleisië, Japan ... Hoe kunnen we hen voorbereiden op een dergelijke toekomst?
 |
| What do you want to teach your children? |
De leerkrachten schrijven hun persoonlijke opvattingen neer, in de taal van hun keuze, Nepalees of Engels. (Je kan al hun opmerkingen vinden op de website: https://bikas.org/Van_School_Tot_School.) De CEPP-medewerkers bespreken vervolgens de antwoorden met de leraren in Nepali en delen daarna een samenvatting met ons. De meeste leraren willen de kinderen opvoeden 'om de ouderen te respecteren' en 'om de jongere kinderen lief te hebben', om 'goede en capabele burgers van de natie' te worden, aspecten die centraal staan in de Nepalese samenleving en een onderwijsfilosofie die wordt gepromoot door de overheid. Discipline staat ook hoog aangeschreven: leerlingen moeten zich houden aan de regels en voorschriften van de school. Leraren zijn zich bewust van de waarde van Nepalese culturen: ze willen lesgeven over de geschiedenis van hun taal, cultuur en tradities en overwegen hoe ze dit erfgoed kunnen bewaren voor de toekomstige generaties. De meeste leraren willen hun kennis en vaardigheden delen, zoals taalvaardigheden en wiskunde. Hoewel de Nepalese manier van lesgeven nogal theoretisch kan zijn, en gericht is op succes in de centraal georganiseerde examens, zijn leraren zich er steeds meer van bewust dat dit de studenten niet volledig zal voorbereiden op de toekomst. Ze willen dat kinderen zich thuisvoelen op school, willen rekening houden met hun ontwikkeling, hun behoeften, voorkeuren en wensen. Ze willen lokaal lesmateriaal verzamelen en gebruiken. Persoonlijke hygiëne, wijsheid, vriendelijkheid, kennis over het milieu en de natuur vinden ze belangrijk. Ze willen kinderen leren hoe zich aan te passen aan een veranderende wereld en moderne technologie te gebruiken. Eén van de deelnemers vat zijn filosofie samen: “Als docent is het mijn verantwoordelijkheid om voorzichtig en zorgzaam om te gaan met mijn studenten. Ik zal proberen mijn kinderen te onderwijzen zoals aangegeven door het woord EDUCATION: E= Educated, D= dedidated, U= useful, C= clever, A= active, T= trained, I= identity, O= Optimistic, N= Nature (onderwezen, toegewijd, nuttig, verstandig, actief, gevormd, identiteit, optimistisch, natuur) We leren zelf veel van deze uitwisselingen. Het sterkt ons in onze overtuiging dat onderwijs is geïnspireerd door waarden, dat attitudes, vaardigheden en kennis even belangrijk zijn. Kinderen zijn het meest ontvankelijk hiervoor als ze zich gelukkig voelen. We hopen dat deze reflectie de leerkrachten moed zal geven om geluk en toekomstperspectieven voor de leerlingen te creëren.
 |
| Happy Children |
Onderwijspraktijk: de bamboe-workshop
Michael Rai nodigt ons uit voor een bezoek aan de Shree Janahit Basic School, in Ratamate, Makwanpur District. Michael organiseert er een ‘bamboe-workshop’ op basis van de volgende vaststellingen: ● In de dorpen zijn (tiener) meisjes niet gewend om (wat Michael noemt) 'wapens' te hanteren: gereedschappen zoals hamers, zagen en messen. Dat is meestal voorbehouden aan de jongens. Het omgaan met deze gereedschappen kan de meisjes meer zelfvertrouwen geven en hun vaardigheden verbeteren, hen emanciperen en doen respecteren. ● Er is vaak een klas vol met afval: constructiehout, kapotte banken enz. Materialen worden zelden hergebruikt. ● Het Temporary Learning Centre (TLC), een geïmproviseerde klas gebouwd na de aardbeving en gemaakt van bamboestengels en repen bamboe is in onbruik geraakt. De bamboestroken kunnen hergebruikt worden om kasten te maken waarin boeken of lesmateriaal kunnen worden bewaard. ● Lokale mensen kunnen hun vaardigheden delen: door ouders, vaardig in houtbewerking, te betrekken, krijgen ze meer respect van de leraren en wordt de band tussen school en lokale gemeenschap sterker. We observeren Michael's bamboe-workshop, bewonderen zijn geduld, sociale en praktische vaardigheden, het doorzettingsvermogen van de meisjes en de manier waarop alle deelnemers duidelijk genieten van de activiteit en snel bijleren.
 |
| Michael en zijn 'wapens' |
 |
| Meisje met hakmes |
 |
| Meisjes werken samen met Michael |
 |
| Bijna afgewerkt rekje |
Zelf willen we bamboe introduceren als speel- en leermateriaal, waarbij we studenten uitnodigen om bamboestokken op verschillende lengtes te verzagen. De langere stokken kunnen gebruikt worden als sportmateriaal, de kortere stukken als ‘loose materials’, met eindeloos veel ‘open’ speel- en leermogelijkheden. Bamboe kan op die manier verbeelding en creativiteit stimuleren.
 |
| Bamboeverrekijker |
 |
| Bamboe poortjes |
 |
| Bamboeconstructie |
 |
| Bloemen op bamboe |
Het is zo'n gelukkige en interessante dag! Als u CEPP wil ondersteunen in hun inspanningen om een gelukkige, kindgerichte schoolomgeving te creëren, is uw bijdrage welkom op de rekening van Bikas vzw: BE32 2200 7878 0002, met als vermelding 'Van school naar school 'of' Vrienden van Paul en Carine '.
Hartelijk dank! Paul Beké, Carine Verleye
Namaste! Welkom in Jutepani en Hakpara!
 |
| Parlisa is pas 7. Ze woont in de Inner Terai, waar de laagvlakte overgaat in gebergte. |
Augustus 2019
Haar dorp heet Jutepani, en ze gaat er naar de plaatselijke lagere school. Welke kansen zal ze krijgen in haar leven? Haar leraars hebben weinig vorming genoten. Het onderwijs is vaak beperkt tot imitatie: de kinderen herhalen wat de leraar zegt en schrijven hun leerboeken over, zonder de inhoud te begrijpen. Na het vijfde leerjaar zal Parlisa wellicht naar de middelbare school gaan in het dorp naast Jutepani: Hakpara. Er zijn amper pedagogische materialen in de scholen, de klaslokalen zijn kaal en het schoolterrein is niet uitnodigend.
 |
| Na het vijfde leerjaar zal Parlisa wellicht naar de middelbare school gaan in het dorp naast Jutepani: Hakpara. |
 |
| De school en speelplaats van Hakpara. |
Het is in dit arm en relatief geïsoleerd gebied dat het Centre for Educational Policies and Practices (CEPP) werkt. Die Nepalese ngo beschouwt het onderwijs als ‘de grote gelijkmaker’ in de maatschappij en wil de leraren motiveren en ondersteunen, de ouders bewustmaken van hun rechten, de leeromstandigheden verbeteren en het onderwijsbeleid beïnvloeden. In Jutepani en Hakpara zal CEPP nu extra ondersteund worden door HE Space Children’s Foundation. Dit is een vereniging zonder winstoogmerk die het leven van kansarme kinderen wil veranderen door hen toegang te bieden tot onderwijs van hoge kwaliteit en daar ook de middelen voor te voorzien. HE SPace Children’s Foundation verbindt er zich samen met BIKAS toe CEPP te helpen om de klassen meer kindgericht te maken, natuurlijke speelplaatsen te ontwikkelen en zowel leraren als ouders en leerlingen te ondersteunen.
 |
| Leraren van verschillende scholen in het gebied op weg naar een CEPP training in Jutepani. |
Steun aan de landelijke gemeenschappen van Jutepani en Hakpara maakt deel uit van een groter opzet: het project dat we ‘Van School tot School’ genoemd hebben. Het is de bedoeling overheidsscholen op het afgelegen platteland te verbeteren door alle partijen die actief zijn in het onderwijs te betrekken: ouders, leraren en kinderen, maar ook de dorpsgemeenschap en de onderwijsoverheden. Dit gebeurt door vormingsactiviteiten voor leraren, rond motivatie, kennis, attitudes en vaardigheden, maar ook door de begeleiding van ouders en ‘school management committees’, door het verbeteren van de fysieke schoolomgeving en door een dialoog aan te gaan met de plaatselijke en nationale onderwijsautoriteiten. Updates over CEPP kan je lezen op https://bikas.org/Van_School_Tot_School, maar je kan ook CEPP’s website https://schoolingnepal.org/ en Facebook pagina https://www.facebook.com/schoolingnepal/ bezoeken. Pheri Bhetaula! (Tot binnenkort)
Je steun voor de scholen van Jutepani, Hakpara en andere landelijke gemeenschappen is welkom op rekening BE32 2200 7878 0002 van BIKAS vzw. Vermeld aub ‘Van School tot School’ of ‘Vrienden van Paul en Carine’.
Dankjewel!
Januari 2019
In the Field
Tussen 17 november en 29 december namen we zes dagen vakantie en werkten we vijf weken ‘in the field’, dwz in afgelegen dorpen in het werkgebied van CEPP. We leefden samen met de mensen, dompelden ons onder in het onderwijs, werkten samen met teacher trainers Michael en Ganesh van CEPP, met Bishuman en Dil Chepang van Little Flower Society, met leraars, kinderen en ouders. We gaven vorming in Neupane (Tamangdorp in het district Kavre), Chhap (Sindhuli), Bharta (in de Chepang Hills, Makwanpur), Navodaya School (gratis onderwijs en boarding school voor kinderen van de Chepang minderheid in Tandi, Chitwan), Jutepani (Sindhuli), Raigaun (Makwanpur). We konden de scholen in dit gebied documenteren voor de studenten lerarenopleiding van Erasmus Hogeschool Brussel en Odisee Hogeschool Brussel die eind januari aan hun stage in Nepal beginnen. Continuïteit is voor die hogescholen, voor onze partners van CEPP én voor ons belangrijk en we denken dat we door deze prospectie de studenten kunnen ondersteunen om zo effectief mogelijk ‘in the field’ te werken. Dankjewel aan jullie allemaal voor het vertrouwen! Met de mensen van de Brick Children School en het Cerebral Palsy klasje ontwikkelden we kleurrijke fluwelen visjes, een voelboekje en een voeldeken voor de kindjes met CP. Ook in Nepal zelf is netwerken belangrijk. We brachten Puja Dunghana (https://bikas.org/node/188), die nu 18 is en als gemotiveerde temporary teacher werkt in Neupane, in contact met CEPP en met de Brick Children School, in de hoop dat ze zich zo nog beter kan ontwikkelen tot een uitstekende leerkracht. CEPP en de Brick Children School zijn vastbesloten om samen te werken. Veel families uit Sindhuli, Rautahat, Makwanpur trekken immers naar de brick factories in het droge seizoen. De kleinste kinderen nemen ze mee. Na hun tijd in de Kathmanduvallei is het voor de kinderen dikwijls moeilijk om weer aansluiting te vinden bij het onderwijs in hun eigen dorp. In wezen werken CEPP en de BCS met dezelfde kinderen en beide organisaties kunnen elkaar ondersteunen. CEPP is ook bereid om de nieuwe scholen in Haku, Nesing en Khadbari te helpen in hun streven naar kwaliteitsvol onderwijs. Zij willen een vormingsactiviteit opzetten die zij ‘training level zero’ noemen, een analyse van de beginsituatie op pedagogisch vlak, met bijhorende adviezen, en een motivatieprogramma. Daarna zullen zij de gegevens doorgeven van bekwame teacher trainers. Wijzelf zijn van ‘teacher trainings’ geëvolueerd naar ‘teaching exchanges’, in wederzijds respect. Daarbij laten we ons leiden door een aantal principes, die we ook met de mensen ‘in the field’ delen: Het doel van onderwijs is om een gelukkige omgeving te creëren waarin kinderen zichzelf kunnen zijn en op een positieve manier kunnen evolueren. Door middel van onderwijs kunnen we kennis, vaardigheden, attitudes en waarden overdragen. We kunnen dit op een formele manier bereiken: door kinderen in een schoolomgeving te groeperen. Maar ook hun grootvader kan hen een vaardigheid leren, hun moeder kan hen leren hun broers en zussen te respecteren, de winkelier kan hen leren voorzichtig te zijn met geld, de buurman kan hen leren planten en dieren lief te hebben ... Onderwijs gebeurt overal, niet alleen in een formele omgeving zoals een school, en iedereen kan een leraar zijn: iedereen kan kinderen datgene onderwijzen waarover hij / zij enthousiast is. Dit is telkens onze introductie voor we aan een workshop beginnen: “We willen graag een heel praktische workshop organiseren. Het doel is om een echte uitwisseling te hebben, om ideeën te delen. We respecteren jullie autonomie en het feit dat leerkrachten / opvoeders / medische mensen / ouders... de kinderen het beste kennen, want jullie zijn elke dag verantwoordelijk voor hen. We denken dat onze bijdrage waardevol kan zijn omdat we een lange levenservaring en onderwijservaring hebben en omdat we geïnteresseerd zijn in Nepalese mensen en in de verschillende culturen in Nepal... We willen meer over jullie leren en ons laten inspireren door jullie vaardigheden en kennis. We hopen dat we samen een leuke tijd zullen hebben :)” Onze tijd in Nepal was intens en gelukkig. Dat mag blijken uit de volgende foto’s:
 |
| Leesbevordering in Navodaya School |
 |
| Een liedje aanleren: Head and Shoulders |
 |
| Teacher training in Jutepani - de kinderen doen mee |
 |
| CEPP Teacher trainer Ganesh |
 |
| Memory games, flashcards |
 |
| Een voelboekje voor de kindjes van het CP klasje |
Wil u de inspanningen van CEPP om de kwaliteit van het onderwijs in de plattelandsscholen te verbeteren ondersteunen? Dat kan op het rekeningnummer BE32 2200 7878 0002 van Bikas, met als vermelding ‘Van school tot school’ of ‘Vrienden van Paul en Carine’.
Dankjewel in naam van de kinderen!
